Het vaak slecht aantoonbare verband (causaliteit) tussen de stof en gezondheidsschade bemoeilijkt de vaststelling van de aansprakelijkheid. Zo is het lastig te bepalen of schade, bijvoorbeeld leukemie, werd veroorzaakt door een onrechtmatige daad (zoals het tegen beter weten of vermoeden in verspreiden van een schadelijke stof) of door een natuurlijke oorzaak. Veelal is sprake van verspreide schade: vele mensen hebben een bepaalde, moeilijk aantoonbare, schade. De meeste mensen ondernemen echter geen actie. Daar komt bij dat van vele stoffen, vooral wanneer zij worden opgenomen in lage concentraties, de gevolgen pas na lange tijd, soms pas in de volgende generaties, zichtbaar zijn. Tegen die tijd is de identiteit van de fabrikant vaak niet meer te achterhalen.

Omdat stoffen zich via het water, de lucht, goederen en organismen verplaatsen kunnen de gevolgen ook op grote afstanden optreden, waardoor de bron nog moeilijker te traceren is. Het gaat meestal om meerdere productiebedrijven in meerdere landen met een verschillende wetgeving. Door hun internationale verstrengeling zijn producenten niet meer als een nationaal of regionaal bedrijf herkenbaar.

Afbeelding: luchtvervuiling met stikstofdioxide boven Europa. Dit schadelijke gas wordt vooral door (diesel)auto’s geproduceerd en draagt bij aan de luchtvervuiling. Jaarlijks overlijden in Europa 200.000 mensen aan luchtvervuiling; in Nederland 5.000 mensen. Bron afbeelding: Envisat 2005.

Daarnaast gaat het zelden om een een-op-een verhouding tussen de stof en de schade, maar om contact met meerdere (duizenden) stoffen die elkaar beïnvloeden (combinatie- of cocktaileffect). Mensen krijgen via  lucht, voeding, drinkwater, geneesmiddelen en gebruiksartikelen, voortdurend lage doses van een groot aantal industriële stoffen binnen. Wanneer dit mengel van industriële stoffen in het milieu en in het lichaam terechtkomt, gaan de stoffen met elkaar en met andere stoffen reacties aan, waardoor chemische eigenschappen veranderen. Door deze nieuwe eigenschappen kan hun invloed op het lichaam toenemen. Zelden worden de gezondheidseffecten van een mengsel stoffen onderzocht.