darmen Een deel van de tetracyclinen vormen met calcium en andere metalen in het spijsverteringskanaal grote complexen, waardoor ze niet kunnen worden opgenomen.

bloedbaan en rest van lichaam De zure tetracyclinen binden zich in het bloedplasma sterk aan albuminen 1). De eiwitbinding kan de werking van het geneesmiddel ook beïnvloeden. Gebonden geneesmiddelen kunnen niet hun werking uitoefenen. Om deze reden is de hoeveelheid toegediend geneesmiddel altijd gebaseerd op de hoeveelheid die in het lichaam gebonden, dus onwerkzaam, wordt.

De opname (resorptie) van tetracyclinen in de lichaamsvochten na orale inname verloopt vrij traag2). Het transport van tetracycline vanuit de verschillende soorten lichaamsvocht naar de weefsels verloopt daarentegen snel 3).

Tetracyclinen accumuleren in de lever, gal, nieren, bronchiaal epitheel, in tumoren, botten en tanden en in borstmelk, gaan door de placenta en worden ook in fagocyterende cellen aangetroffen 3). In het bijzonder doxycycline en minocycline zijn lipofiel, zodat deze tetracyclinen goed worden opgenomen in weefsels als prostaat en oog 2). Tetracyclinen binden zich niet aan eenmaal gevormd bot, maar worden opgenomen in verkalkend weefsel en in het dentine en email van niet doorgekomen tanden 1).

uitscheiding (eliminatie) De tijd dat de hoeveelheid tetracyclinen in het lichaam is gehalveerd (de halfwaardetijd) is 6 tot 16 uur 1). Tussen de 10 en 60% van de tetracyclinen verlaat onaangetast het lichaam (gemiddeld 37%, zie tabel). Ze worden voornamelijk via de nieren (urine) uitgescheiden. Andere vormen van uitscheiding is via de gal en via metabolische weg 1).

De hoeveelheid tetracyclinen die
onaangetast het lichaam verlaat 4): 

tetracyclinen	uitscheiding
doxycycline	40%
minocycline	10%
tetracycline	60%
gewogen gemiddelde	37%

1) Brody, TM, J Larner, KP Minneman, 1998, Human Pharmacology, Mosby Missouri.
2) Farmacotherapeutisch Kompas 2003, www.kf.cvz.nl
3) Ciancio, G en PC Bourgault, 1989, Clinical Pharmacology for dental professionals, Year Book Medical Publishers Inc. Chicago; Brody, TM, J Larner, KP Minneman, 1998, Human Pharmacology, Mosby Missouri.
4) Berekend naar Kümmerer K en A Henninger, 2003 (Promoting resistance by the emission of antibiotics from hospitals and households into effluent, Clinical Microbiology and Infection, Vol. 9:00, p. 1-12) en gebaseerd op de situatie in Duitsland in 1998 (totaal gebruik tetracyclinen 7207 Kg, totaal uitgescheiden 2641 Kg).

Tekeningen darmen, nieren en blaas: ADAM
Foto bloedvaten: GreenFlames09 op Flickr.com