ftalaten in regenwater

In het jaar 2000 werden ftalaten gezocht in drie regenwatermonsters. De hoogst gemeten waarde in regenwater was van DEHP (1,7 μg/L). Hieruit werd geconcludeerd dat de aanvoer van ftalaten via regenwater naast het effluent een tweede belangrijke aanvoerbron van ftalaten in het oppervlaktewater is1). Opgemerkt moet worden dat de droge neerslag toen niet is gemeten. In heel Nederland is vervolgens, zowel de droge als de natte neerslag van ftalaten gemeten2).

Gezocht werd naar 11 soorten ftalaten en 10 soorten zijn daarvan in alle 47 monsters, in relatief hoge concentraties, aangetroffen, zie figuur en tabel. In de figuur en tabel is te zien dat over héél Nederland hoge concentraties voorkomen van DEHP, DBP en DINP. DOP, DEP, BBP, DMP en DCHP komen in lage concentraties in héél het land voor. Ook valt op dat er veel meer soorten ftalaten dan de eerder genoemde vijf ftalaten overal in de lucht vrijkomen. Dit geldt vooral ook voor DIBP, DOP en DEP. Verder valt te concluderen dat sommige ftalaten, zoals DIDP, DINP en DEHP, duidelijke concentratiegebieden in Nederland vertonen. Dit geldt ook, maar in mindere mate, voor DMP en DEP, gezien de relatief grote verschillen tussen de mediaanwaarden en maximale waarden. Verondersteld wordt dat dit concentraties rond productiefaciliteiten zijn.

Omdat per regio grote verschillen in de neerslag van ftalaten zijn gevonden, worden onder de volgende link, als voorbeeld, de gegevens van ftalatenneerslag in de provincie Overijssel vergeleken met het landelijk beeld.


Tabel 1. Ftalaten, gemeten in neerslag in Nederland 2)
  
afkorting stofnaam score in % (47 is 100%)  
maximale concentratie
in ng/L
mediaan*
in ng/L
DIDP
  di-iso-decyl-phtalate   6  98.429 8768
DINP
 di-iso-nonyl-phtalate  98  48.290 2399
DEHP
  di-(2-ethylhexyl)phtalate  100  30.902 2370
DIBP
  di-iso-butyl-phtalate  98  3976 713
DBP
  di-n-butyl-phtalate  100  1173 425
DOP    
 di-n-octyl-phtalate  100  437  204
DEP
  di-ethyl-phtalate  94  4050  192
BBP
 butylbenzyl-phtalate  100  896  164
DMP
  dimethyl-phtalate  88  750  47
DCHP
 dicyclohexyl-phtalate  92  196  24
DPP
  diphenyl-phtalate  0  0  0
* mediaan= middelste van alle voor die stof gemeten waarden.




1) Vethaak AD en anderen 2002, Estrogens and xeno-estrogens in the aquatic environment of the Netherlands, RIZA en RIKZ repnr. 2002.001(Landelijk onderzoek OEstrogene Stoffen, LOES).
2) Peters RBJ 2003, Hazardous Chemicals in Precipitation, TNO-report no. 2003/198