schadelijke gevolgen van de klassieke economie

Het klassiek economisch denken heeft onbedoeld veel schadelijke methoden en technieken voortgebracht. Deze schade wordt beschouwd als een overkomelijke kostenpost. Een aantal voorbeelden van deze milieu- en gezondheidsschade is door het Europese Milieubureau1) op een rijtje gezet:
M i l i e u s c h a d e   v a n   d e   k l a s s i e k e   e c o n o m i e :

Aantasting van de ozonlaag door drijfgassen en andere afvalgassen en versnelde atmosferische opwarming.
Afb.: Ozongat boven Zuidpool, Nasa, 2009.

Rampen met radioactiviteit en grote hoeveelheden radioactief afval. Afb.: landgrens overschrijdende radioactieve neerslag na de ramp met de Chernobyl kernreactor.


Leidingwater bevat op vele plaatsen in de wereld industriële stoffen.


 
Het vervuilen en verdrogen alle zoetwatermeren van de wereld.
Afb.: het volledig verdrogen van het Aralmeer door de katoenteelt.


Het leegvissen van meren en zeeën.
Foto: At Sea Processors Association

  
Droogte en versnelde woestijnvorming in vele gebieden van de wereld door boomkap, overbegrazing en slecht waterbeheer (foto: Nouachott in Mauretanië).

Het uitsterven van plant- en diersoorten is door menselijk handelen is 100 à 1000 keer versneld.
Foto lemur: laurarnmd Flickr.com

Het verdwijnen van traditionele zalmrassen (vervangen door ontsnapte genetisch gemanipuleerde zalmrassen), steur en andere vissoorten in riviere


De toepassing van tributyltin in verf op schepen en boten, waardoor oesters en andere schelpdieren tweeslachtig (met ovaria èn penis tegelijk) werden.
Foto: DMU.DK

Het gebruik van PCB’s (polychloorbifenylen) in producten, met bijna uitsterven van diersoorten als gevolg.
Foto zeehonden Waddenzee: stg. Huize Aarde

De onkosten van deze neveneffecten worden uiteindelijk opgebracht door de samenleving. De vraag is hoe groot deze kosten zijn en of deze kosten ooit opgebracht kunnen worden.

G e z o n d h e i d s s c h a d e   v a n   d e   k l a s s i e k e   e c o n o m i e :

Het lichaam van mens en dier wereldwijd bevat een cocktail van 300 à 500 industriële stoffen.

Het zenuwstelsel van vele kinderen is aangetast door het gebruik van lood in verf en benzine.

Longkankergevallen veroorzaakt door asbest in producten en constructies.

Longkanker en hart en vaatziekten door stoffen in sigarettenrook.

Misvormde kinderen en kankers als gevolg van toepassing van medicijnen als softenon en DES (diethylstilbestrol).

Vele doden als gevolg van industriële luchtvervuiling.
Vele ongelukken en longziekten door de grote aantallen (diesel)auto’s in de steden.

Toename van ziektes, zoals astma, kinderkanker, diabetes, en ziekten aan het zenuwstelsel door milieuvervuiling.

Verhoogde antibioticaresistentie door het grootschalige gebruik van antibiotica door de mens en in de veeteelt o.a. als groeibevorderaars.

  

In de klassieke economie worden deze gezondheidskosten betaald door de samenleving. De kernvraag is hoe groot is deze kostenpost voor de samenleving?


1) Harremoes, P. en anderen, 2001, Late Lessons from early warnings: the precautionary principle 1896 - 2000, Environmental Issue Report no. 22, European Environment Agency, Copenhagen.